Proces utrzymania urządzeń pomiarowych i technicznych w stosownej kondycji jest główny dla zachowania ich dokładności i niezawodności w różnorakich zastosowaniach przemysłowych i laboratoryjnych. W praktyce oznacza to systematyczne sprawdzanie parametrów sprzętu a także porównywanie ich z określonymi wzorcami, co daje możliwość na identyfikację odchyleń od standardów. Wzorcowanie i kalibrowanie są procesami powiązanymi, lecz różniącymi się celami a także metodami działania.

Wzorcowanie polega na określeniu różnic pośród wskazaniami urządzenia a wartościami odniesienia przy użyciu precyzyjnych przyrządów, jednakże kalibrowanie obejmuje dostosowanie urządzenia w taki sposób, by jego wskazania były kompatybilne z wymaganiami normatywnymi. Regularne wykonywanie tych czynności wpływa na wiarygodność pomiarów i daje możliwość na ocenę jakości działania sprzętu w kontekście zaleceń technicznych i norm obowiązujących w danej branży.

Wzorcowanie i kalibrowanie stosowane są w wielu dziedzinach, od przemysłu chemicznego i spożywczego po elektrotechnikę i mechanikę precyzyjną. W sytuacji przyrządów pomiarowych takich jak wagi, ciśnieniomierze, termometry czy mierniki elektryczne niezbędne jest uwarunkowanie tolerancji dopuszczalnych odchyleń, które określają, czy urządzenie może być dalej użytkowane, czy wymaga regulacji. Proces wzorcowania opiera się na porównaniu wskazań z wartościami wzorcowymi uzyskanymi z etalonów, które mają znaną i potwierdzoną dokładność. Kalibrowanie natomiast może polegać na regulacji mechanicznej, elektronicznej lub programowej, ażeby skorygować różnice w pomiarach i zagwarantować zgodność z wymaganiami określonymi w dokumentacji technicznej.

Znaczenie wzorcowania i kalibrowania obejmuje także aspekty powiązane z kontrolą jakości produkcji a także bezpieczeństwem użytkowania urządzeń. Nieprawidłowe wskazania sprzętu pomiarowego mogą prowadzić do błędów w procesach technologicznych, przekłamań w badaniach laboratoryjnych albo niewłaściwej oceny parametrów materiałów i komponentów. Dlatego procedury te są często ujęte w systemach zarządzania jakością i standardach branżowych, gdzie wymagane jest dokumentowanie wyników, określenie dat kolejnych przeglądów oraz prowadzenie rejestrów zgodności pomiarów z normami. W dużej liczbie przypadków konieczne jest także stosowanie akredytowanych laboratoriów i przyrządów referencyjnych, które gwarantują iteracja i rzetelność procesu.

Praktyczne aspekty wzorcowania i kalibrowania obejmują przygotowanie urządzeń do pomiarów, identyfikację źródeł błędów, analizę wpływu warunków otoczenia oraz stosowanie odpowiednich procedur technicznych. Istotne jest też dokumentowanie zaprojektowanych działań i uzyskanych wyników w formie protokołów, co umożliwia na śledzenie historii urządzeń oraz planowanie kolejnych cykli serwisowych. Dzięki systematycznemu podejściu możliwe jest utrzymanie przyrządów w stanie umożliwiającym precyzyjne pomiary przez dłuższy czas, co ma znaczenie zarówno w eksploatacji przemysłowej, jak i w badaniach naukowych. W ten sposób wzorcowanie i kalibrowanie stają się integralną częścią utrzymania jakości, niezależnie od rodzaju stosowanego sprzętu.

Źródło informacji: wzorcowanie czujnika temperatury w piecu.